Wednesday 16 March 2011

JAPAN ZINLIN NUNG NUCLEAR LAUHUAINA MABAN





Japan gam nisuahna leilu lam Tokyo khuapi pan Km.400 kim gamlatna Sendai Area sung Miyagi le Fukushima khuapi tengah nung nipi sung March 11,2011(Japan 2:46 Pm) hunin ( 8.9 Richer Scale) tha tawh tuipi pan tuihual pi-33' (10mm) sangin Tsunami tuihualpi kihual a,tuni ciangciang mi 10000 val sikhin in, aliam le a mangcip sazian kitheih khia zo nailo cih Japan thuneite in thuthak nunung pulak uh hi.

Inn le lo, Motor, Tembaw akipan van tampi tuipi-in paipih mang ahih manin, hih Tsunami tungtawn ah bangzah supna om ding cih kigenkhia zo nai lo ci hi. Hih Tsunami pen Japan gam adingin abeisa kum 140 sungah akhauhpai pen leh a lauhuai pen hi dingin Japan zinlinna lam leh Media lam vaisaite in gen hi. Sendai khuapi Airport zong Tsunami tuihual in vukcip in, Meileng, motor lampi leh Gunlei tampi kisia ci hi. Thukizakna danah Tokyo le khuapi tuamtuam ah inn 4 millions val electrit mei kisiacip ci in Japan gam mei lam saite in gen uh hi.

Asi amangte a zong ding le aliam abaite ahuh dingin Japan Galkap tampi kikhahkhia a, leitung gam tuamtuam pan zong huhna kipuak ziahziah ta hi. A lauhuai mahmah khat ah Fukushima sung Onahama khuapi a om Daiichi Nuclear bawlna phualpi a Setzung mun thum sung pan Unit-1 pen Tsunami hangin a satna a dal set (Cooling System)te kisia ahih manin, a satluatna hangin March 13,2011 ni-in puakkham a, a kim a om mi 3000 valte Km.10 gamlatna ah kikhinsak hi. Tua banah Nuclear Unit 2 setzung zong tuni March 14,2011 ni in puakkham ding upmawh ahih manin, lakiim a om mi 14000 valte mundang ah amanlang kituah dingin tangko leuleu uh hi.
Hih Nuclear setzung puakkhapna pan a khute huihlak ah kizelkhin a, tua hangin guahzu thei ding ummawh uh hi. Tua guhzu a thuak khate in apumpi tungah adam thei lo meima akipan natna tuamtuam ngah thei ding ahih manin, guahzu thuakloh dingin Japan gam Nulclear vaisai bitna lam nasempawl (JNISC) in pulak uh hi. Nuclear Unit 1 puakkhapna hangin natna ngah khak ding launa tawh mi tampi mah pumpi le nik le puan kisitsak hi. Japan gam bupah Nuclear power point Plant mun 17 leh 55 reactor nei uh hi.



Tsunami maban tawh kisai Tokyo khuapi pan Nu Haukhek (International Tongsan Consultant, Japan) in a genna ah, " Pasian ompihna le nong thungetsaknate hangun Japan a om Zomite bang mah buaina le lungkhamna om loin Topa kepna sungah lungmuang tak om thei ung " ci-in Tongsan Media ah gen hi. Zinling pen a khawl cih bang hi tuan loin, nikhat in a neuneu 100 vei val bang liingliing den hi lel a, March 14,2011 ni (10:02am) hunin M.6.2 tha tawh a khauh zawdeuh khatvei hong liing kik hi. Tua lote pen 3 le 4 ciang vive tawh hong liing denin Pasian huhna tawh ka kiseek/ngeina seh ta mai ung " ci in gen lai hi.

Nu Haukhek in agen zom laina ah, " Kumpi lam pan lungmuan om lo ahih manin mipite kiginkholh den ding mah thu gengen lai uh ci hi. Pasian huhna tawh Tokyo khuapi le mun pawlkhat ah tuni ciangciang mei le tui kingah lai-in, March 15,2011 ni akipan a hunzui-in hawm dingin gen uh hi. TV aa live hong kilahna-ah khua pawl khat mei a cut out uh hong kilak-in, motor pai meitang bek kimu ahih manin, gamdang pan Kawlgam ih ciah ciang aa ih muh dan ong bang ahih manin, ih lung bang hong zuang sak kik mahmah " ci in Nu Haukhek in gen hi.
Source by- The Huffington Post